Στους αρχαιολογικούς χώρους Αρχανών, Ανεμόσπηλια, Βαθύπετρο και στο αρχαιολογικό μουσείο, ξεναγήθηκαν φίλοι και μέλη του πολιτιστικού συλλόγου Αγίου Ιωάννη το Σάββατο, 4 Ιουνίου, από την ξεναγό και συγγραφέα κα. Αθηνά Κυριακάκη - Σφακάκη.

Είμαστε βαθιά ευγνώμονες για την προσφορά της αγαπημένης μας συνεργάτιδας και επίτιμου μέλους του πολιτιστικού συλλόγου Αγίου Ιωάννη.

Εκτιμούμε το εθελοντικό της έργο στο Ηράκλειο και σε ολόκληρη την Κρήτη.

Έχει προσφέρει και συνεχίζει να προσφέρει ακούραστα γνώση και πληροφορίες για το παρελθόν και την ιστορία μας.

Δεν είναι μόνο η προσφορά, είναι και ο τρόπος και η ευγένεια & το ήθος που αγγίζει όλους εμάς που απολαμβάνουμε τους καρπούς της γνώσης της.

Ευχαριστούμε κα. Αθηνά!

Ο Μαρίνος Ιδομενέως γεννήθηκε την 1η Απριλίου 1936 10:30 π.μ., στα Πεζά.
Ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος πέρασε από το χωριό με μεγάλη βαρβαρότητα. Όταν έπεφταν οι βόμβες, μικρό παιδί, καθόταν κάτω από το παράθυρο και ευχόταν να μην πέσει πάνω τους κι ούτε σε άλλους ανθρώπους. Μου είχε αναφέρει τον διαμελισμό που έζησε, ενός φίλου του από μία νάρκη.
Πεινούσαν πολύ! Συχνά, έψαχνε στα αποφάγια των Γερμανών για τροφή. Παρόλα αυτά, η μητέρα του κρεμούσε ό,τι είχε έξω από τα σπίτια ακόμα πιο πεινασμένων φτωχών ανθρώπων.

Όταν όλα αυτά πέρασαν, μου μιλούσε για τις βραδιές με τις καντάδες και τα γιασεμιά. Τον στενοχωρούσε που – όπως ένιωθε – όλα αυτά έχουν χαθεί. Δεν του άρεσε που δεν άκουγε καινούρια τραγούδια που να περιέχουν βάθος και αλήθεια. Έπαιζε λίγη μαντόλα στις καντάδες. Μια φορά, θυμάμαι, είχαμε πάει στο μουσείο Ν. Καζαντζάκη. Όταν παρακολουθούσαμε το βίντεο, τη στιγμή που αναφερόταν στα λόγια του Ν.Κ.¨ Ρώτησα την αμυγδαλιά αν υπάρχει Θεός και εκείνη άνθισε», θυμάμαι, ο μπαμπάς συγκινήθηκε πολύ και είπε «δεν μπορεί να χάνονται αυτοί οι άνθρωποι» και εννοούσε ότι κάτι συνεχίζεται και μετά θάνατον.

Μεγάλη ήταν η επιτυχία του να περάσει στην Πάντειο αλλά τα οικονομικά τους ήταν τόσο δύσκολα (έσβηνε και ξαναέγραφε στο ίδιο τετράδιο, είχε να δουλέψει για να βοηθήσει την οικογένειά του, αφού ο Πατέρας του είχε πεθάνει όταν ήταν 17 ετών) που τον ανάγκασε να σταματήσει τις σπουδές του, 1 χρόνο περίπου από την έναρξή τους.

Από μικρός, είχε κλίση στα γράμματα. Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος. Στο σχολείο, συναντιόταν με τους φίλους του και διάβαζαν ποιήματα. Διασκεύαζε θεατρικά. Υπάρχουν φωτογραφίες και το σενάριο από τη διασκευή που είχε κάνει στο Ρωμαίος και Ιουλιέτα. Δύσκολη περίοδος για όνειρα.

Μικρός, έψαλε στην εκκλησία και μου μιλούσε συχνά για τα λόγια της θείας λειτουργίας. Κάποτε, καθώς οδεύαμε προς το Άγιον Όρος, ρώτησε στο καραβάκι έναν Ιερέα για το ποια είναι η σημαντικότερη ποιότητα και όταν η απάντηση που πήρε δεν ήταν αυτή που περίμενε, γύρισε και μου είπε: «η Αγάπη είναι Γιάννη μου». Του άρεσε πολύ η στιγμή που ακούγονταν στη Θεία λειτουργία το «Σε υμνούμεν» • έκλεινε τα μάτια, έγερνε λίγο το κεφάλι εμπρός και σαν να το σιγοτραγουδούσε μαζί με τον ψάλτη. Μου έλεγε ότι ενώ δεν μας αφήνουν να παρουσιάσουμε μια συναυλία σε ναό, στα λόγια της λειτουργίας, αναφέρεται «Αινείτε Αυτόν εν τυμπάνω και χοροστασία• αινείτε αυτόν εν χορδαίς και οργάνω. Αινείτε Αυτόν εν κυμβάλοις ευήχοις• αινείτε Αυτόν εν κυμβάλοις αλαλαγμού.
Πάσα πνοή ας αινή τον Κύριον. Αλληλούϊα. (Ψαλμοὶ 150:3-6)
Έδινε μεγάλη σημασία στην ουσία κάθε λέξης.

Κι έτσι, πέρασαν τα χρόνια, παντρεύτηκε την Ιωάννα Παπαδάκη από το Τυμπάκι, η οποία του στάθηκε για 54 χρόνια με την ίδια αγάπη που είχε κι αυτός για εκείνη και ήταν μεγάλη!
Γεννήθηκε η αδελφή μου Αγγελική το 1964 κι εγώ στις 28 Αυγούστου του 1971. Εργάστηκε με πολύ ζήλο στην Ένωση Πεζών και όταν βγήκε στη σύνταξη, του δόθηκε ξανά πολύς χρόνος για την αγάπη του, τα γράμματα. Έγραφε νυχθημερόν. Είχε ευκολία με την εκμάθηση των υπολογιστών και χειριζόταν άψογα τα βασικά προγράμματα. Έγραψε πολλά ποιήματα, τα Κρητικά του Γλωσσάρια και θεατρικά. Κάποια από τα θεατρικά του, τα έχει γράψει σε δύο εκδοχές: στην Ελληνική και στην Κρητική.
Τα τελευταία χρόνια, είχε δημιουργήσει μια θεατρική ομάδα και παρουσίαζε αυτά τα θεατρικά του έργα ως κανονική παράσταση με κοστούμια, σκηνικά.. Πηγαίνανε και μικρές περιοδείες σε χωριά. Του άρεσε αυτό, να δίνει σε ανθρώπους αυτή την ποιότητα. Ήταν εξαιρετικός ηθοποιός. Έβγαινε από μέσα του αβίαστα, ελεύθερα.

Τη μεγάλη αγάπη για τα γράμματα, την είχε και η αδελφή μου η Αγγελική. Σπούδασε Γαλλική φιλολογία και μετά το μεταπτυχιακό της, ολοκλήρωσε και το διδακτορικό της στο Παρίσι. Δεν την πίεσε. Ούτε εμένα πίεσε. Δεν με ενθουσίαζε το σχολείο και ήμουν καλός σε όσα μαθήματα είχα καθηγητή/τρια με έρωτα για αυτό που έκανε. Πάντα μου έλεγαν οι δάσκαλοι «αν αυτό το παιδί διάβαζε».. Δεν με πίεσε όμως ο Πατέρας μου, ποτέ. Κι όταν τελείωσα τις πανελλήνιες και του είπα ότι δεν έγραψα καλά, μου είπε «ετοιμάσου να συνεχίσεις τις μουσικές σου σπουδές στην Αθήνα». Τον αγκάλιασα, τον σήκωσα ολόχαρος, περιστρέφοντάς τον γύρω από μένα.

Τρία χρόνια πριν ολοκληρώσει αυτή τη ζωή του, του ζήτησα, όπως και στη μητέρα μου, να επικοινωνούμε πιο ουσιαστικά και να μην περιορίζεται η κάθε μας συνάντηση στα άνευ ιδιαίτερης ουσίας. Το δέχθηκαν κι έτσι η επικοινωνία μας έγινε ουσιαστικότερη.
Όταν στις τελευταίες του στιγμές τον ρώτησα «Αν Μπαμπά θα μπορούσες τώρα να βγεις και να περπατήσεις, τι θα ήθελες; Να πάμε μια βόλτα στη θάλασσα, στο βουνό ή να γράψεις; Και μου απάντησε «Να γράψω». Στην παραμονή του επί 3,5 μήνες στο νοσοκομείο, ένιωσε αγάπη από τις νοσηλεύτριες και τους νοσηλευτές που του φέρθηκαν, όπως και σε κάθε ασθενή, πολύ ανθρώπινα. Όμως, μετά από λίγες μέρες, δεν μπορούσε πια να γράψει. Κι αυτό τον στενοχώρησε. Καταφέραμε πάραυτα και ολοκληρώσαμε και τον 3ο τόμο του Κρητικού γλωσσαρίου του με 13500 λέξεις και διπλάσιες μαντινάδες. Έκλεινε τα μάτια, μου έλεγε κι έγραφα. Σε λίγο καιρό, κι αυτό του το βιβλίο θα κυκλοφορήσει.

Πρόλαβα να του εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου.

Τελειώνοντας αυτή τη μικρή μου αναφορά στον Πατέρα και Φίλο Μαρίνο Ιδομενέως, σας παραθέτω μια συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό «Υπέρηχος», στις 24-6-2008:

Θα ήθελα τη σημερινή εκπομπή μας να την αφιερώσομε στο περιβάλλον. Στο περιβάλλον, που γι’ αυτό πολύς λόγος γίνεται τελευταία, πολλά σχεδιάζονται για να γίνουν, αλλά και που ελάχιστα πράγματα γίνονται. Εδώ θα ήθελα να σας διαβάσω ένα ποίημά μου, το οποίο έχω γράψει το 1992, όταν ακόμα η παγκόσμια κοινότητα, αχνά αχνά έβλεπε στον ορίζοντα την επικείμενη αυτοχειρία της και το βιασμό, από μέρους της, του περιβάλλοντος.
ΔΕ ΔΙΨΟΥΝΕ ΠΙΑ ΓΙ’ ΑΓΑΠΗ ΟΙ ΚΑΡΔΙΕΣ

Δε Διψούνε πια γι΄ Αγάπη οι Καρδιές
Αυτός ο κόσμος, μοιάζει να τον ξέχασ΄ ο Θεός,
αλλιώς θα ήτανε γεμάτος καλοσύνη.
Ακόμα πιο γλυκά θα κελαηδούσαν τα πουλιά
και πιο πολύ θα μοσχοβόλαγαν οι κρίνοι.

Πιο λαμπερά θα φάνταζαν τ΄ αστέρια τ΄ ουρανού,
δε θα προλέγανε κακά τα νυχτοπούλια
και δε θα σκοτεινιάζανε τη νύχτα τα βουνά,
ούτε θα σκέπαζαν τα σύννεφα την πούλια.

Αγάπης όρκους, κάτω απ΄ το φως του φεγγαριού,
θα μολογούσανε στις νιες τα παλικάρια
και με φιλιά στο στόμα και κανάκια κι αγκαλιές,
σ΄ ένα δεντρί κι οι δυο θα γίνονταν κλωνάρια.

Πέρασαν, όμως κι έφυγαν αυτές οι εποχές!
Κανείς πια δε ρωτά αν βγήκε το φεγγάρι,
όπως κανείς δεν κόβει να χαρίζει γιασεμιά
και οι γαζίες μαραθήκαν στο πατάρι.

Ούτε κιθάρες πια ακούς, ποτέ, στις γειτονιές,
κανείς δε βγαίνει στα δρομάκια για καντάδα.
Θαρρείς και δεν διψούνε πια γι’ αγάπη οι καρδιές
και το κλεφτό φιλί δεν έχει νοστιμάδα.

Έγινε η ζωή μας τόσοι στείρα και πεζή
και είν΄ αδύνατο κανείς να το πιστέψει,
πως μια φορά, σε άλλες ξεχασμένες εποχές,
είχε μερίδιο και η καρδιά στη σκέψη.

......................................................................................................................
Αγάπη, λοιπόν! Μας λείπει η αγάπη. Μας λείπει η αγάπη για τ’ αστέρια τ’ ουρανού, για το φεγγάρι, για τις γαζίες στο πατάρι, για τα γιασεμιά, για το κλεφτό φιλί.
Μας λείπει η αγάπη για το άνθρωπο. Μας λείπει ο έρωτας, οι καντάδες, οι όρκοι κάτω από το φως του φεγγαριού.
Μας λείπει η αγάπη για τον ίδιο μας τον εαυτό, για το περιβάλλον.
Αντίθετα μας περισσεύει η αγάπη για τα πεζά, τα εφήμερα, για το χρήμα, για την σαρκική μας απόλαυση. Μας περισσεύει η αγάπη για την απάτη, την εκμετάλλευση του ανθρώπου, της φύσης και του περιβάλλοντος, στην ουσία.
Δεν διστάζομε να δηλητηριάζομε τα έμψυχα, μα και τα άψυχα γύρω μας για να κερδίσομε χρήματα. Κάθε μέρα αποκαλύπτονται και καινούριες απάτες και εγκλήματα κατά της υγείας της ανθρωπότητας, αλλά και το έρμου του περιβάλλοντος, με μόνο γνώμονα το αθέμιτο οικονομικό όφελος. Την αισχροκέρδεια δηλαδή.
Μα ποια, μπορεί να είναι τα στοιχεία που συνθέτουν το περιβάλλον, αν δεν είμαστε εμείς, αν δεν είναι η φύση, το κάθε φτωχό αγριολούλουδο, ο κόσμος γύρω μας, η ίδια η ζωή;
Τα γνωρίζομε, άραγε όλα αυτά ή μήπως μας είναι άγνωστα και πρέπει να φροντίσομε να τα μάθομε και να τα καταλάβομε, ώστε να εκτιμήσομε την αξία τους και να λάβομε μέτρα για την προστασία τους, αφού βέβαια τα αγαπήσομε πρώτα;
Η τεράστια πρόοδος, σε εισαγωγικά, της τεχνολογίας έχει σαν συνέπεια την υπερβολική εκμετάλλευση της φύσης. Οι αναθυμιάσεις από τις βιομηχανίες και ιδιαίτερα από τα πυρηνικά εργοστάσια, τα καυσαέρια των τροχοφόρων, τα λύματα, τα απορρίμματα, οι χημικές ουσίες, οι αλόγιστες χρήσεις των λιπασμάτων και οι εγκληματικές των γεωργικών φαρμάκων συνθέτουν το τραγικά εγκληματικό σύνολο του βιασμού του περιβάλλοντος, μολύνοντας και δηλητηριάζοντας την ατμόσφαιρα, τις θάλασσες, μα και τη στεριά, με αποτέλεσμα να εξαφανίζονται καθημερινά πολλά είδη φυτικών και ζωικών οργανισμών. Οι συνεχείς πυρκαγιές καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον και τη ζωντάνια της φύσης.
Με άλλα λόγια η οικολογική ισορροπία έχει πληγωθεί θανάσιμα.
Αν συνεχίσομε με το ίδιο ρυθμό να βιάζομε το περιβάλλον, σύντομα, λένε οι ειδικοί, το ένα τέταρτο των ειδών του πλανήτη θα εξαφανιστεί.
Και για να το καταλάβομε αυτό, αρκεί να λάβομε υπόψη ότι περίπου, λένε και πάλι οι ειδικοί, 26.000 από τα γνωστά είδη της φύσης εξαφανίζονται κάθε χρόνο, ενώ το 40% της επιφάνειας της γης έχει ήδη μεταλλαχτεί. Το διοξείδιο του άνθρακα έχει αυξηθεί, τα τελευταία χρόνια, κατά 30%. Οι πιο δυσοίωνες προβλέψεις, λόγω της λειψυδρίας, θέλουν τη Νότια Πελοπόννησο και τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου να γίνουν έρημοι.
Από όλα τα παραπάνω δεν είναι δύσκολο να καταλάβομε ότι περιβάλλον κι εμείς είμαστε ένα. Η διαφορά είναι ότι την αγάπη και τη φροντίδα που μας παρέχει η φύση, εμείς την εξοφλούμε με το βιασμό και την κακοποίησή της. Ξεχνούμε, όμως, ότι όσο εκείνη θα ζει, θα ζούμε κι εμείς. Ο θάνατος ή ο αφανισμός της σημαίνει θάνατο και αφανισμό και για μας. Η ζωή της, ζωή μας. Πότε επιτέλους θα το καταλάβομε αυτό; Τόσο δύσκολο είναι δηλαδή να το καταλάβομε; Οι καμπάνες χτυπούνε αδιάκοπα στα καμπαναριά! Γιατί προσποιούμαστε πως δεν τις ακούμε;
Εδώ πάλι ταιριάζει ένα άλλο ποίημά μου το οποίο έγραψα το Γενάρη του 1998. «Έτος 1998 μ.Χ
....................................Έ. 1998 Μ.Χ...............................................
έ. 1998 μ.Χ.

Ποιο σύννεφο θα φέρει τη βροχή
και ποιος ανθός θα στάξει βάλσαμο
σ’ ένα περιβόλι απόκοσμο,
που τ’ άγρια στοιχειά του αιμοσταλάζουν;

Συρφετός παγερών ανέμων,
σφοδρών κυματισμών, βιαστών της σκέψης
κι ορμητικών ρυπαρών χειμάρρων,
αντιπαλεύουν με τη ζωή και κυλούν οι χρόνοι.

Κλεφτά φωλιάζουν τα περιστέρια.
Ο καπνός της σάρκας, που λειώνει
ηδονικά στο βωμό της παρακμής,
φαρμακώνει του Απρίλη τ’ άρωμα.

Η κεντητή γλυκολαλιά των αηδονιών
στο ανοιξιάτικο ξημέρωμα,
μέρα τη μέρα γίνεται απόμακρος σκοπός,
που τραγουδιέται άκομψα
σαν ξεχασμένο, άκαιρο, νοσταλγικό τραγούδι.

Αγέννητες ψυχές χαροπαλεύουν άσιτες,
το κλεμμένο ψωμί σκουριάζει στ’ άστρα
αδέσποτο σιδερικό,
κι οι αστροναύτες μετρούν παράσημα.

Ξέφωτο, δε λέει να φανεί.
Το σκοτάδι πυκνώνει και βουλιάζει η φέξη.
Συνειδητή αυτοχειρία, κακία,
ή λήθαργος; Ποιος ξέρει!...
Ηράκλειο 11-01-1998

Τον κόσμο αυτό μας τον κληροδότησαν οι πρόγονοί μας αγνό, φροντισμένο και όμορφο. Εμείς πώς, άραγε, θα τον παραδώσομε στα παιδιά και στα εγγόνια μας; το αναλογιστήκαμε ποτέ αυτό; Ας το αναλογιστούμε όσο ακόμα είναι καιρός. Σε λίγο θα είναι αργά!
Εμπρός, λοιπό, όλοι στις επάλξεις! Ας στρατευτούμε όλοι να σώσομε τον κόσμο, για να σωθούμε κι εμείς. Στο χέρι μας είναι, να ανακόψομε την καταστροφική πορεία του πλανήτη και να ξαναφέρομε το γέλιο και την ελπίδα στα παιδιά μας, κληροδοτώντας τους τον παράδεισο, που εμείς κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας.
Και αφού γίνουν όλα αυτά και αφού ολοκληρωθεί τελετή της ανακοπής της πορείας του πλανήτη προς την καταστροφή, ας πλησιάσομε όλοι να πάρομε από το χέρι της αγάπης και της γαλήνης το αντίδωρο.

.......................................ΑΝΤΙΔΩΡΟ.............................

Η φωτοστάλα της αστραπής
στο σκοτεινό βασίλειο
της μουχλιασμένης φυλακής,
φτεροκοπά σαν αναπνιά ελπίδας.

Το αγιοκέρι της προσευχής,
ζωγραφιστό ξημέρωμα
του τελευταίου πρωινού,
αργοκεντά της λευτεριάς το γέλιο.

Ξεγελασμένη η λευτεριά,
φυλλομετρά το κίτρινο,
παλιοτεφτέρι του καιρού
και προσδοκά η καταχνιά ν’ αστράψει.

Αγριοδάφνες, λυγαριές,
κι ανθοσταλιές κυκλάμινου,
κρυφοστολίζουν τη βραδιά
για να φανεί το γελαστό φεγγάρι,

να χρυσοφέξει ο ουρανός
κι ο βιαστής του όνειρου,
αποκομμένος ναυαγός,
να βυθιστεί στα σκοτεινά πελάγη.

Λευτερωμένη η αστραπή,
θα ξεχαστεί φωτόλουστη
στη χαραμάδα της ψυχής,
για να κρατεί λαχταριστό τον ήλιο.

Μισοσπασμένο οχυρό
η ξεγνοιασιά του λήθαργου,
αναθαρρεύει τώρα και φορεί
το φωτεινό Αυγερινό στην κόμη.

Θα ξημερώσει! Μου γελά !
Και η ζωή στολίζεται
να ξανασμίξει με το φως,
για να χαρεί τον κουρνιαχτό του ανέμου.
Ηράκλειο 24-11-1996 

Κείμενο από τον κ. Ιωάννη Ιδομενέως

Πραγματοποιήθηκαν τα σχολικά πρωταθλήματα 2022 και είχαμε μεγάλη συμμετοχή από τα παιδιά του τμήματος Σκάκι του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου Ιωάννη!

Η συμμετοχή τους είναι μέρος της διαδικασίας της εκμάθησης.

Συγχαρητήρια στα παιδιά μας!!

Πληροφορίες Συμμετοχής στο τμήμα Σκάκι:

Παπανδρέου Μαρία 

Τηλέφωνο: 6973 826452